Wyszukiwanie:

Logowanie:

Realizatorzy:

Recenzje czytelników klubów DKK

„Kobieta ze śniegu” Leena Lehtolainen

 

 Nie lubię kryminałów. 

 

   Od razu się do tego przyznaję. Jestem uprzedzona i z tym uprzedzeniem czytałam i oceniam tę książkę. Nie lubię tego schematu. Najpierw zabójstwo, potem dzielny policjant, niespodziewane komplikacje i na końcu rozwiązanie kryminalnej zagadki. W kwestii formalnej trudno więc zaskoczyć czytelnika, a już na pewno takiego jak ja, który za tą konwencją nie przepada.

   Okiem laika nieczytającego kryminałów mogę jednak przyznać, że kilka elementów w powieści może zaskoczyć i się podobać. Podłych przestępców tropi nie silny mężczyzna, ale policjantka w ciąży, która w dodatku z tą niezaplanowaną ciąża nie może za bardzo się pogodzić.  Bohaterami są feministki, lesbijki, kobiety sukcesu, świadome prostytutki lub żony wyzwalające się spod dominacji i terroru mężów. Czytając książkę nie ma się jednak wrażenia, że Leena Lehtolainen chciała napisać feministyczny manifest, ale raczej przedstawiła obraz współczesnego społeczeństwa fińskiego, gdzie o podziale ról coraz rzadziej decyduje płeć, a zdolności czy wybory życiowe postaci. Podczas lektury wciąga też zimowy, śnieżny klimat, a tropy do rozwiązania zagadki są tak nikłe i niejasne, że raczej nie sposób odgadnąć, kto jest mordercą.

   Możliwe, że właśnie to wystarczy, żeby kryminał nazwać dobrym. Ja jednak pozostaję nieprzekonana.

                                                                                                                  Aleksandra Gajewska

"Dom nad Oniego" Mariusza Wika

 

 

„A przecież, z drugiej strony patrząc, nigdzie nie żyję tak intensywnie jak właśnie tutaj – w tym dzienniku. Tutaj bowiem robię to, co lubię najbardziej, to znaczy – zabawiam się słowami. (...) No więc gdzie jest to życie? (...) Jeśli w dniach, które szczezają, to lepiej żyć – milcząc, jeśli tutaj, to bawmy się dalej.”

 

Czytając książkę bawiłam się z autorem i nie była to zabawa tylko i wyłącznie w podróż po mroźnej Północy Rosji. Bardziej niż reportażowa strona dziennika interesowała mnie, a może lepiej powtórzyć za autorem, zabawiała mnie strona lingwistyczna i światopoglądowa. Jakkolwiek ilość rusycyzmów w dzienniku może przerażać, czytając książkę ma się wrażenie, że jednak nie tak daleko nam do wschodnich sąsiadów, może nawet moglibyśmy porozmawiać i porozumieć się, nawet jeśli musiałby przy tym pomóc kieliszek wódki. Moglibyśmy też spoglądając na nasz kraj z dalekiej Północy nabrać dystansu do naszych zachować, przyzwyczajeń i fascynacji Zachodem.

 

To, co mnie zupełnie zachwyca w tej książce, to intymne wyznanie, może nawet deklaracja wiary, nie w jedną religię, lecz w niebywałą mieszankę kultury, literatury, metafizyki oraz Matki Natury okazującej się w wiosennych godach lub w kobiecej pochwie. Zupełnie nie ma w tym zdaniu ironii, tylko gorąca zachęta do czytania.

 

Aleksandra Gajewska

"Trafny wybór" - Recenzja na podstawie opinii uczestników spotkania.

Joanne Kathleen Rowling jest autorką serii książek o przygodach Harry`ego Pottera, która przyniosła jej międzynarodową sławę. Każda kolejna część była z niecierpliwością oczekiwana przez czytelników, a premierom towarzyszył ogromny rozgłos i emocje. Siedem książek opublikowanych w latach 1997-2007 sprzedało się w ponad 450 milionach egzemplarzy w przeszło 200 krajach. Książki zostały przetłumaczone na 74 języki. Autorka jest laureatką licznych nagród, w tym Orderu Imperium Brytyjskiego za zasługi dla literatury dziecięcej, Nagrody Księcia Austrii za osiągnięcia na rzecz zgody między narodami, francuskiej Legii Honorowej i Nagrody Hansa Christiana Andersena. „Trafny wybór” to pierwsza powieść dla dorosłych z gatunku społeczno obyczajowych.

Czytaj więcej: "Trafny wybór" - Recenzja na podstawie opinii uczestników spotkania.

Barry z Pagfordu bez różdżki i miotły. Recenzja książki J.K. Rowling „Trafny wybór”

Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że „Trafny wybór” jest rodzajem dialogu J.K. Rowling z fanami i przeciwnikami cyklu książek o Harrym Potterze. W konwencji tym razem na wskroś realistycznej autorka podejmuje ponownie temat zła, walki ze złem, odpowiedzialności za wybory i decyzje, które szkodzą ludziom, nie służąc ich szczęściu i pozytywnemu rozwojowi.

W pierwszej chwili, po przeczytaniu książki, chciałam powiedzieć: no proszę, mamy te swoje realia, bez magii i okultyzmu, bez różdżki i miotły, takie jakie one w rzeczywistości są, i jak teraz jest - lepiej, sensowniej, prawdziwiej, moralniej? Nie miałam na myśli, że lepiej, sensowniej, prawdziwiej, moralniej było przebywać w świecie czarodzieja z  Hogwartu. Raczej to, że oba światy, pagfordzki i Harry’ego Pottera gdzieś się schodzą, w którymś miejscu są do siebie podobne i widać w nich wyraźnie, że żadna miotła i różdżka nie przysłonią prawdy o potrzebie chronienia wartości za wszelką cenę, ratowania siebie i innych przed niszczącym zalewem zła.

Nie ma w „Trafnym wyborze” Lorda Voldemorta, ale jest osiedle Fields, nie ma Harry’ego, ale jest przecież… Barry, a właściwie również go nie ma, bo jego miejsce zajmuje legenda, mit – Barry przeistacza się, można by rzec, w czarodziejskie lustro odbijające stany umysłów ludzi z Pagford. Lustro nie ma, co prawda, mocy miotły i różdżki, ale nie jest też czymś, ot tak sobie, bez znaczenia.

Nie wiemy dokładnie, kim za życia był Barry, wiemy jednak, że w zdecydowany sposób opowiedział się po stronie dobra, dostrzegł je tam, gdzie większość społeczności miasteczka widziała patologię, demoralizację, bezprawie i przemoc. Barry nie posiadł ponadludzkich mocy, nawet nie wiadomo, czy dałby radę przeforsować własny plan ratowania mieszkańców osiedla Fields przed utratą szans na godziwe, wolne od społecznych dysfunkcji, życie. Jednak spodziewano się po nim skuteczności działania, siły przekuwania zamiarów w czyn - to widać w powieści wyraźnie, że jedni tej siły się obawiali, inni próbowali ją wzmocnić własnym poparciem, jednych w związku z tym wiadomość o śmierci Barry’ego nie zmartwiła, innych mocno przybiła, osłabiając wiarę w możliwość zwycięstwa.

Czy Barry Fairbrother zmagał się na co dzień z własną bezsilnością, słabością, egoizmem, uwikłaniem w gry i niedomówienia - jak reszta pagfordzkiej społeczności, której portret maluje autorka bez retuszu i upiększeń?  No cóż, i Harry Potter nie był wolny w którymś momencie od cząstki duszy Lorda Voldemorta. A jednak ta mała, na pierwszy rzut oka niepozorna istota, mogła wpłynąć na losy świata i walczyć ze złem. Czy Barry również zmienił Pagford i jego mieszkańców? Z tym pytaniem pozostałam, nie umiem na razie znaleźć na nie odpowiedzi.

 

 

                                                                                              Danuta Kapela

                                                                                              DKK przy WiMBP w Łodzi

J.K. Rowling „Trafny wybór”- powieść bez happy endu

Lektura powieści „Trafny wybór” nie stanowi rozrywki łatwej, lekkiej i przyjemnej. I chociaż autorce nie sposób odmówić lekkości pióra, wzbudza ona mieszane odczucia.
Pierwsze strony utworu to probierz cierpliwości i umiejętności koncentracji czytelnika, bowiem w nagromadzeniu imion bohaterów i ich powiązań łatwo można się pogubić. Szybko jednak dajemy się wciągnąć w rozgrywki i perypetie mieszkańców Pagford - miejsca zdarzeń.

Śmierć Barrego Fairbrothera, członka rady miasta, która rozpoczyna powieść, uruchamia serię wydarzeń i sytuacji, budujących napięcie i rozwijających ciekawość czytelnika.
Możliwość zajęcia stanowiska Barrego budzi demony, a sielskie z pozoru Pagford staje się miejscem walki jego mieszkańców. Są to ludzie w różnym wieku pochodzący z różnych klas społecznych. To cała galeria typów i typków, która posłużyła autorce do pokazania relacji międzyludzkich, problemów społeczeństwa brytyjskiego oraz tego, jakim jest współczesny człowiek. Ten zbiorowy portret budzi głęboki pesymizm, a nawet przerażenie. Czy naprawdę tacy jesteśmy? Pozbawieni empatii, ksenofobiczni hipokryci zdolni do największych podłości, nawet wobec własnych dzieci? 

Relacje dzieci-rodzice to jeden z najważniejszych wątków powieści. Są one niezwykle poruszające. Ten świat dorosłych „mugoli” nie potrafi lub nie chce zrozumieć swoich dzieci, krzywdzi je w sposób mniej lub bardziej świadomy. Nie znajdziemy wśród dorosłych bohaterów żadnej w pełni pozytywnej postaci. Prawdziwe bohaterstwo prezentują tylko dwie nastolatki i to zdecydowanie po ich stronie wypowiada się autorka. Jednak środki, jakimi się posługuje, budzą mój sprzeciw. Tzw. mocne sceny, opisy wulgarnych zachowań, a zwłaszcza język młodocianych bohaterów są zbyt rażące.    

Powieść J.K. Rowling „Trafny wybór” nie przynosi happy endu, rozpoczyna się od nagłej śmierci i na śmierci się kończy, ale na pewno zapisuje się w pamięci czytelnika, skłaniając go do refleksji.

 


                                                                    Ewa Piechota

                                                                  DKK przy WiMBP w Łodzi

Recenzja „Trafny wybór” J.K. Rowling

Recenzja „Trafny wybór” J.K. Rowling

 

 

Bardzo czekałam na tę książkę. Dlaczego? No cóż, ze zdziwieniem patrzyłam kiedyś, jak dzieci w wieku 8, 9 lat, czytają grube księgi, opowieści o chłopcu , który był czarodziejem. Ten cud pewnie długo się nie powtórzy. Nic więc dziwnego, że chciałam zobaczyć jak  pani J. K. Rowling poradziła sobie z powieścią dla dorosłych.

Gdy dostałam książkę do rąk, niemal natychmiast zaczęłam ją czytać. Niestety mój zapał stygł z każdą przeczytaną stroną. Książce brakowało lekkości i finezji, jakie możemy znaleźć w opowieściach o Harrym Potterze.

Jednak gdy przyzwyczaiłam się do stylu i wciągnęłam w świat małej, przyziemnej  społeczności , nie mogłam jej już zostawić. Ot, ciekawość… ale coś jeszcze. Myślę, że podziw dla autorki. Tak, właśnie podziw. To duże zamierzenie, dickensowskie. Pisać o bohaterze, którym są mieszkańcy małego miasteczka, tak aby nikogo nie wyróżnić. To jest sztuka. Bo nie znajdziemy w tej książce postaci dobrych i złych. Wszyscy, którzy przewijają się przez opowieść mają w sobie trochę białego, trochę czarnego i dużo szarego kurzu. To nie jest ładne, ale i takie, zapewne, nie miało być.

Zamknęłam książkę smutna, ale wdzięczna autorce, że zostawiła w postaciach młodych ludzi iskierkę nadziei dla ludzkości.

 

Małgorzata Skwarek-Gałęska

 

ROWLING w ŚRODKU POLSKI

 

                 J.R.ROWLING “TRAFNY WYBÓR”

                             recenzja

"Trafny wybór" to książka napisana przez J.R.Rowling. Jej dotychczasowa saga o Harrym Potterze stanowi bestsellerowy cykl, po który sięgają dorośli i dzieci, a swego czasu ustawiały się o północy kolejki przed księgarniami, by kupić najnowszą część. Przyznam szczerze, że Potteromania” całkowicie mnie ominęła, znam tylko nieliczne fragmenty niektórych części.
Zapowiedź "Trafnego wyboru" jako książki dla dorosłych zainteresowała mnie na tyle,
by szybko sięgnąć po tę pozycję.

Książka wydana przez wydawnictwo Znak w tłumaczeniu Anny Gralak to ponad pięciuset stronicowa powieść. Utwór rozpoczyna się śmiercią Barrye' go Fairbrothera, członka rady małego miasteczka Pagford. W rocznicę swego ślubu Barry upada na parkingu przed restauracją, dokąd wybrał się z żoną na kolację. Jego odejście pozwala ukazać pisarce, jak mieszkańcy małej miejscowości silnie reagują na wiadomość o niespodziewanej śmierci radnego.

Początek książki zapowiada się średnio interesująco. Wśród mieszkańców Pagford
rozpoczyna się walka o objęcie wakatu w radzie miasteczka po zmarłym Barrym. Wokół tego sporu skupione są pozostałe wątki powieści. Poznajemy pierwsze m
iłości, odkrywanie erotyki przez młodzież, problemy małżeńskie, bunty dojrzewających dzieci, zakłamane relacje międzyludzkie, ale także przemoc, patologię w rodzinie, uzależnienie od narkotyków.

Trzeba przyznać, że autorka znakomicie buduje postaci powieści i dzięki ich kreacjom książka nabiera kolorytu. Razem z narratorem wszechwiedzącym i wszechobecnym wędrujemy z domu do domu, przenikamy przez ściany i umysły mieszkańców, by poznać ich sekrety, występki, bezsilność. Nie spotykamy postaci idealnych, kryształowych. Każda się
 z czymś zmaga, błądzi, jak to w prawdziwym życiu. Autentyzm niektórych bohaterów odraża, budzi gniew w czytelniku, ale jest to zamierzony zabieg pisarki
.

Każdy, kto mieszka w małym miasteczku, odnajduje klimat Pagford, a szczególnie relacje międzyludzkie, które zdominowane są przez plotki, pozerstwo, wścibstwo.

W tej powieści nie ma magii, jest brudno, odrażająco, czasem przerażająco. Nie jest to książka, którą czyta się z wypiekami na twarzy, ale losy bohaterów intrygują czytelnika
na tyle mocno, że skłaniają do głębokich refleksji, jak żyć, co dla mnie jest ważne, a co powinno być ważne. Smutna i gorzka historia ludzi w finale daje jednak nadzieję na lepsze jutro, bo niektórzy bohaterowie dostrzegają wreszcie swoje wady i próbują się zmienić.

Uważam, że jest to książka napisana z dużym rozmachem, mieszkańców Pagford nie sposób zapomnieć. Wydając tę powieść wydawnictwo Znak dokonało trafnego wyboru, czego gratuluję·

Elżbieta Kucharska,
uczestnik DKK w Piątku.

 

Nielegalne związki

 

"Nielegalne związki" - Grażyna Plebanek

To ksiąźka o miłości i zdradzie.  Opowieść o uczuciu, które nie ma prawa istnieć, To książka magnetyczna i przyciągająca, która totalnie zawładnęła moimi myślami Autorka  opowiada o zmaganiu z wymykającym się spod kontroli uczuciem, wyrzutach sumienia, lęku przed ranieniem bliskich. Bez pruderii pisze o seksie, otwarcie stawia pytania o miłość, pożądanie i wierność. W  książkę wnika się głęboko, utożsamiamy się z bohaterami, którzy lękają się o przyszłe dni, o zażyłość relacji czy też reakcje, kiedy ich sekret wyjdzie na powierzchnie

Trafny Wybór- J.K. Rowling

Chybiony wybór

Recenzja książki J. K. Rowling „Trafny wybór”

 

            W filmie Miloša Formana Amadeusz austriacki władca po obejrzeniu opery Mozarta nie bardzo wiedząc co powiedzieć o wysłuchanym dziele ulega podszeptom przybocznej świty i stwierdza, iż dzieło ma „za dużo nut”. O ile cesarz pomylił się w odniesieniu do arcydzieła wiedeńskiego geniusza, o tyle argument, iż książka pani Rowling zawiera, nie tyle za dużo słów, ile za dużo liter, nie jest chybiony.

Autorka bardzo popularnych książek dla dzieci postanowiła tym razem napisać coś dla dorosłych, coś „poważnego”. Chociaż miejscami sprawnie snuje opowieść, jej książka jest jednak zbyt zatomizowaną. Wielość wątków, które nie koniecznie się przenikają, które są nierówne (jedne ciekawsze, inne w ogóle mogłyby zniknąć z książki, nie przynosząc jej najmniejszego uszczerbku) a miejscami nużące powoduje, że czytelnik gubi się i błądzi po książce, czując czasem zmęczenie i zniechęcenie. Zdecydowanie lepiej czytałoby się książkę odchudzoną o co najmniej połowę.

Ani angielski tytuł książki The Casual Vacancy (dosłownie Przypadkowy wakat), ani tym bardziej polski Trafny wybór nie są do końca adekwatne do treści książki. Najnowszą powieść Rowling odbieram bowiem jako „sceny z życia” w małym, prowincjonalnym miasteczku, szczególnie sceny ze szkolnego życia brytyjskich nastolatków, a nie jako książkę o władzy. Zresztą trzeba przyznać, że w opisach szkoły i perypetii nastoletnich bohaterów Rowling wykazała się dobrym zmysłem obserwacji. Ale jednocześnie należy stwierdzić, iż autorka zatrzymała się w pół drogi między opowieścią dla nastolatków a historią dla dorosłych (jakby nie wyzwoliła się jeszcze od małego czarodzieja i opowieści rodem ze szkoły). Obserwacje nastolatków i ich życia są jednak najciekawszymi fragmentami tej książki. A co z resztą? Reszta nie zachwyca.

Pogamtwane koligacje i zaszłości między dorosłymi bohaterami Trafnego wyboru sprawiają, iż czytelnik ma czasem wrażenie chaosu i trudno mu w całej tej gmatwaninie odnaleźć sens. W zasadzie nie ma pozytywnych bohaterów, każdy ma coś na sumieniu, każdy jest na swój sposób odrażający. Może autorkę bawi wyciąganie „brudów” poszczególnych mieszkańców Pagford, ale nie bawi to czytelnika.

Dialogi dorosłych bohaterów przypominały mi niestety nieraz koszmarne dialogi z rodzimych telenowel i seriali. Są one nudne i o niczym, niewiele wnoszą do treści książki (pomnażają jedynie liczbę stron i arkuszy wydawniczych – a jednocześnie majątek pani Rowling). Powieść nie wnosi nic nowego w życie czytelnika. Jest tylko bardzo sprawnym (co podkreślam) opisem pewnych historii. Książka zmierza – jak stwierdziła jedna z uczestników spotkania – w kierunku tabloidu. Trudno nie zgodzić się z tym stwierdzeniem, bowiem losy bohaterów (vide: Crystal Weedon i jej rodziny) czyta się jak opowieść zamieszczoną przez wysokonakładową, popularną gazetę, żerującą na naszym współczuciu dla patologicznej rodziny i jej losów oraz utwierdzającą nas w poczuciu, że przecież inni mają gorzej.

Powieść jest jedynie wiwisekcją małej społeczności, która jednak nie bardzo wiadomo w jakim celu zastała przeprowadzona. Autorka nie daje recept na pogmatwaną sytuację w miasteczku, nie ma do zaoferowania czytelnikowi nic poza epatowanim przemocą, hipokryzją i wulgarnym słownictwem. Zostajemy więc nad rozciętym ciałem Pagford i możemy jedynie napawać się widokiem „bebechów”.

A przecież nie od dziś wiadomo jak władza działa na ludzi (a wie to z pewnością autorka – z wykształcenia filolog klasyczny!). Nie trzeba do tego książki J.K. Rowling. Ale jeśli nie ma się w tej materii nic nowego do powiedzenia – to może lepiej poczytać starożytnych klasyków. 

Czy Trafny wybór jest więc trafnym wyborem? Wprost przeciwnie jest wyborem chybionym.

 

Marcin Cyrulski

                                                                                                                               

Filolog klasyczny

13.12.2012

Trafny wybór J.K. Rowling

To pierwsza książka J.K. Rowling po znanej historii Harrego Pottera. Historia opisana w książce „Trafny wybór” oscyluje wokół śmierci jednego z radnych pewnej drobnomieszczańskiej lokalnej społeczności i skutków tejże śmierci.

Śmierć osoby znanej i społecznie lubianej wstrząsnęła lokalną społecznością i spowodowała lawinę zdarzeń mających wpływ na senny żywot tego regionu. Zdarzenia te, głównie o wydźwięku negatywnym odsłoniły wady ludzi i wady systemu administracyjnego funkcjonującego w tym mieście.

Bardzo duża liczba bohaterów opisanych nad wyraz drobiazgowo przez autorkę powoduje, że czytelnik gubi się w meandrach prezentowanej historii. Główny wątek książki, zdawałoby się prosty i nie wymagający szczególnych wyjaśnień, autorka rozciągnęła do niewyobrażalnych rozmiarów.

Moim zdaniem książka napisana jest z iście „angielską flegmą”. Nadmiar opisów powoduje, że książka już po 80 stronach zaczyna nudzić. Historia przedstawiona jest oczami zbyt wielu osób, mających co prawda z nią bezpośredni lub pośredni związek, jednakże ta mnogość postaci powoduje, że czytelnik gubi się. Wielokrotnie używane angielsko brzmiące imiona i nazwiska oraz pseudonimy bohaterów powodują dyskomfort u czytelnika, który nie zna języka angielskiego. Język użyty przez autorkę nie należy do trudnych, jednak mała ilość dialogów powoduje, że czytelnik z trudem przedziera się przez kolejne zwarte opisy sytuacji, drobiazgowe do bólu.

Książka obnaża wady systemu administracji samorządowej, a także wady ludzi piastujących w nim jakieś funkcje lub aspirujących do nich. Autorka uwypukliła również w książce kwestię podziałów społecznych a także wynikające z nich problemy różnego rodzaju patologii.

Moim zdaniem jest to rodzaj książki na tzw. „jeden raz”. Osobiście nie wrócę do tej pozycji po raz kolejny, problematyka książki jest bowiem może i ciekawa, ale zaprezentowana w sposób tak nudny, że skutecznie zniechęca do kolejnego jej przeczytania.

Renata Świeściak uczestniczka

DKK Sokolniki

Jutro będzie lepiej

Książka Mariusza Maślanki "Jutro będzie lepiej" zaskakuje. Bo choć opisuje rodzinę patologiczną, krzywdę dzieci, to nie ma w niej drastycznych scen. Dziesięcioletni Borys opowiada o swojej codzienności w sposób prosty i bezpretensjonalny. Nie zna innego świata, myśli, że tak musi być. To czytelnik sam wyciąga wnoski. Książka podzielona jest na krótkie rozdziały, które rozpoczynają się rysunkiem Borysa, który chłopiec tłumaczy ewentualnemu nieznajomemu z dalekich stron. Każdy rozdział to jakaś historia, dzięki której poznajemy chłopca, jego rodzinę, wieś, ludzi go otaczających. Wyłania się z tego ojciec alkoholik bijący żonę kablem, niezrównoważona  matka próbująca popełnić samobójstwo, bieda, głód, wszy. Ale Borys zdaje się tym nie przejmować. Jest bystrym obserwatorem, poznaje świat i marzy o aparacie, o prysznicu i o pomalowaniu ścian w domu. Wciąż wierzy w zapewnienia ojca, że przestanie pić, bo jak mówi: "... ja codziennie wierzę, że jutro będzie lepiej. Na pewno. Bo jutro na pewno stanie się coś dobrego. Trzeba tylko przetrzymać dziś". Czy rzeczywiście jutro będzie lepiej? Książka kończy się poruszającą sceną, w której Borys i jego czwórka rodzeństwa odjeżdża do domu dziecka. Dalsze ich losy Mariusz Maślanka opisał w książce "Bidul".

"Ziarno prawdy" Zygmunta Miłoszewskiego

 

"Ziarno prawdy" Wielkiego Kalibru

Zygmunt Miłoszewski jest młodym (1976 r.) pisarzem i publicystą. Od lat 90. pracuje jako dziennikarz. Zaczynał w „Super Expressie”, był stałym felietonistą w „Metropolu”, związany z „Newsweekeim”. Zadebiutował w 2005 r. powieścią „Domofon”. Dwukrotnie otrzymał Nagrodę Wielkiego Kalibru : w 2008 r. za „Uwikłanie” oraz w 2012 r. za powieść „Ziarno prawdy”.

Wiosna 2009 roku w Sandomierzu była wyjątkowa zimna. W kwietniowy poranek pod murami starej synagogi zostaje znalezione nagie ciało kobiety, która została w brutalny sposób zamordowana. Wyjaśnieniem sprawy zajmuje się prokurator Teodor Szacki, który od niedawna zamieszkał w uroczym, historycznym miasteczku. W Sandomierzu jest obcy, nie zna miejscowych powiązań i układów. Denatka to znana, szanowana i lubiana działaczka społeczna. Kilka dni później znika jej mąż, regionalny polityk, przewodniczący Rady Miejskiej. W swoim środowisku małżeństwo jest postrzegane jako udany związek. A jednak pojawia się rysa. Prokuratorowi w dochodzeniu pomaga wieloletnia przyjaciółka szczęśliwego domu ofiary, prokurator Barbara Sobieraj oraz inspektor Leon Wilczur. Obydwoje wprowadzają Szackiego w świat tajemniczych legend i mitów od lat krążących wśród mieszkańców Sandomierza. Szacki podąża ich tropem starając się wyłuskać tytułowe ziarno prawdy.
Akcja powieści rozgrywa się we współczesnej Polsce, czytając ją odnosi się wrażenie, że historia jest realna i rozgrywa się tuż obok nas. Wyraziście i dosłownie oddaje emocje i poglądy Polaków na sprawy wiary i stosunki międzyludzkie.
„że każde morderstwo, każda nienawiść, każde posądzenie fałszywe, że to zawsze jest złe i powinniśmy się tego wystrzegać. Żaden fanatyzm nie jest dobry, żadna przesada, nawet jeśli w dobrej wierze ktoś przesadza.”

Autor celnie i dosadnie przedstawia sposób przepływu informacji w mediach (prasie, telewizji) oraz ich wpływ na opinię odbiorców. Powtarzana w kółko plotka staje się w odczuciach czytelników bądź słuchaczy prawdą. Obieg informacji jest błyskawiczny, nie ma czasu na szukanie prawdziwego źródła ani na weryfikację, za każdym razem dodawane jest tylko słowo własnego komentarza. Według pisarza wygląda to jak wymiociny
„ktoś dostawał do jedzenia jajecznicę, po czym ją zwracał. Ktoś inny dosmażał kawałek boczku, zjadał, zwracał. Następny ktoś wymiociny solił, pieprzył, zjadał, zwracał. I tak dalej. I tak dalej. Co nie zmienia faktu, że gdzieś tam na początku ktoś musiał rozbić jajka”.
Tylko, że o tym fakcie wszyscy szybko zapominają, ponieważ ludzie są bardzo podatni na wszelkie sugestie, wierząc bezkrytycznie nawet w wydumane historie.
I tak wygląda brutalna prawda o współczesnym świecie. Znakomita lektura.

Beata Barbus

DKK Łódź – Śródmieście, Filia Nr 11

 

„Skaza”

Powieść Magdaleny Tulli „Skaza” to na pewno powieść wyjątkowa, wykraczająca poza uprawiane dziś u nas gatunki literackiego pisania. Trudno ją zaszufladkować. To metaforyczna opowieść o świecie, który nas otacza i nieuchronności zdarzeń.
Poznajemy w niej niesamowitą galerię postaci żyjących gdzieś w europejskim mieście, którym pewnego dnia wstrząsa seria niecodziennych wydarzeń, w tle których rozgrywają się zupełnie zwyczajne historie kilkunastu jego mieszkańców. Brak w tej powieści dialogów, bohaterowie ani razu do nas nie przemawiają bezpośrednio. To narrator „wciela się”  w poszczególne postacie, a my wraz z nim poznajemy historie studenta, policjanta, motorniczego czy  notariusza.
Pomimo narastającej w powieści atmosfery niepokoju autorka pozostawia nam też nadzieję, że świat zawsze się odradza, i nawet jeśli nie wszystko wraca do wcześniejszego stanu, to zawsze pozostają nam codzienne historie, w których tak naprawdę liczy się tylko człowiek.

"Rzęsy na opak" D. Kornaga

Czy mój dom należy uznać za patologiczny, bo jada się w nim schabowe i fasolkę po bretońsku?

Książkę Dawida Kornagi „Rzęsy na opak” uważam za słabą. Nawet za bardzo słabą. Autor w sposób bardzo nieudolny próbuje pokazać świat ludzi dotkniętych alkoholizmem. Do tego wchodząc w rolę dorastającej dziewczynki. Styl, ale i sposób prowadzenia akcji jest naiwny i niewiarygodny. W żadnym momencie nie przekonał mnie (może należałoby napisać : nie przekonała mnie) bohater/ka, że jest prawdziwa. Bo nie wierzę, że dziewczynka dorastająca w domu, w którym jej bliscy posługują się mięsistym językiem, sama go nie używa, zastępując kolokwializmy wyrażeniem „pani katechetka by …itd.” Bo matka nie pracująca zawodowo nie gotuje zupy na obiad na drugi dzień. A schabowe i fasolkę po bretońsku jadają wszyscy. Nie tylko ubodzy. W czasie czytania, cały czas towarzyszyła mi myśl, że autor fabułę oparł o własne wyobrażenie życia ludzi z nizin społecznych, a nie o dogłębną analizę. Nie doczytałam książki do końca. Utknęłam w połowie, sprawdzając zakończenie. Czy ono miało dać wyzwolenie rodzinie z wzajemnego uzależnienia? Nie wiem. Na tą lekturę szkoda czasu. Nie polecam. Brr…

Anna Kowalczyk

DKK Sokolniki

 

Ps. Z dużą ulgą zabrałam się za czytanie nowej książki J.Rowling pt. „Trafny wybór” . Normalny język.

"Chłopiec z latawcem" K. Hosseini

 

Myliłam się

Do przeczytania „Chłopca z latawcem” podeszłam „z pewną taką nieśmiałością”. Uznałam bowiem, że będzie to nużąca lektura. Spodziewałam się raczej opisu kultury i tradycji Afganistanu przedstawionych w nieciekawy sposób, a nie przejmującej historii, która mną poruszy i jeszcze długo po lekturze książki nie pozwoli o niej zapomnieć. Myliłam się. Na szczęście. „Chłopiec z latawcem” to opowieść o Hasanie i Amirze – dwóch chłopcach, z których pierwszy był służącym drugiego. Ale też jego największym i najbardziej oddanym przyjacielem, a także…

Książka wywarła na mnie duże wrażenie już od pierwszych stron. Zauroczyła lekkość pióra Khaleda Hosseiniego, głębia psychologiczna przedstawionych postaci, autentyczność opisywanych zdarzeń. Trudne relacje ojca z synem, komplikująca się przyjaźń chłopców wciągają z każdą kolejną stroną. A wszystko to na tle wydarzeń historycznych i zjawisk kulturowych Afganistanu – wbrew moim wcześniejszym obawom – nienachalnych, uzupełniających opowieść, tłumaczących postępowanie bohaterów, a nie wypierających główny wątek powieści.

Kiedy Amir i jego ojciec uciekli z Afganistanu do Ameryki, by tam spróbować „normalnie żyć”, pomyślałam, że najciekawsza część książki jest już za mną. Myliłam się. Ponownie. Prawdziwe dramaty ludzkie zaczęły się rozgrywać kilka stron dalej, tuż po powrocie Amira do Afganistanu. Wstrząsające okazały się opisy rządów Talibów, które nie bez powodu noszą miano terroru. Jeszcze bardziej wstrząsające były losy Sohraba, syna Hasana, którego Amir próbuje wydostać z kraju, w którym spędził dzieciństwo.

„Chłopiec z latawcem” to powieść, o której trudno zapomnieć. Powieść, która oprócz niezwykle ciekawej historii, zawiera w sobie tak ogromny ładunek emocjonalny, że nie sposób przejść obok niej obojętnie. Wstrząsnęła mną dogłębnie i dlatego polecam ją każdemu, kto chce przeczytać wartościową książkę, daleką od bełkotu ckliwych melodramatów, a jednak – wyciskającą łzy z oczu.

Recenzja książki Olgi Tokarczuk pt. Prowadź swój pług przez kości umarłych

Zbrodnia usprawiedliwiona

Recenzja książki Olgi Tokarczuk pt. Prowadź swój pług przez kości umarłych

 

Większość uczestników (uczestniczek) DKK działającego przy bibliotece w Konstantynowie Łódzkim uznała książkę Olgi Tokarczuk za interesującą, dobrze napisaną, prezentującą ważne kwestie „inności” i „odmienności” w polskim społeczeństwie. Większość. Zdecydowanie bowiem odcinam się od powyższych opinii.

Ni to baśń (jak na początku sądziłem), ni thriller (jak chce wydawca), ni przypowieść o człowieku, a już z pewnością nie jest to kryminał (jak chcieliby niektórzy krytycy). Czytając książkę wcale nie liczyłem bowiem na rozwiązanie zagadki tajemniczych zbrodni, nie oczekiwałem odkrycia „sprawcy” morderstw na Komendancie, Alojzym Wnętrzaku, Prezesie i Proboszczu. Zresztą słaba z Tokarczuk pisarka kryminałów, bo brak jej logiki wywodu (bowiem jak morderca możne zabić człowieka i nie pozostawić własnych śladów na śniegu).

Myślałem, że choć język uratuje tę książkę, ale zamiast tego mamy do czynienia z pisaniem prostym i banalnym, przeładowanym astrologicznymi wtrętami, które niewiele mówią „laikowi” (raczej nabijają strony). Książka stała się również dla autorki „amboną”, z której można „dokopać” polskiej religijności i katolicyzmowi, ale pozostawiam ten wątek, bo nie on jest dla mnie najważniejszy.  

Od samego początku książka nie robiła więc na mnie dobrego wrażenia. Główna bohaterka – Janina Duszejko – obrończyni zwierząt i fanatyczka astrologii irytowała mnie radykalizmem swoich poglądów i ekoterroryzmem (jak wtedy gdy próbuje przerwać polowanie). Domagając się „humanitaryzmu” w stosunku do zwierząt (choć słowo to nie pada bezpośrednio w książce) z pewnością nie ma pojęcia co, to słowo oznacza i interpretuje je na opak. Uczłowiecza zwierzęta, ale już nie każdego człowieka uznaje za „ludzką Istotę” (jak w przypadku Wielkiej Stopy czy hodowcy lisów). Postawienie dobra zwierząt na pierwszym miejscu, ponad dobrem człowieka, jest przecież całkowitym zaprzeczeniem humanitaryzmu (jeśli rozumie się znaczenie powyższego rzeczownika). Słownik języka polskiego W. Doroszewskiego podaje taką oto definicję: humanitaryzm jest to „uznawanie za najwyższą wartość dobra człowieka, godności ludzkiej, głoszenie równości i braterstwa między ludźmi”. Natomiast przymiotnik humanitarny oznacza „postępującego zgodnie z zasadami humanitaryzmu, z myślą o godności i potrzebach człowieka, mającego na celu jego dobro”. Nie ma w tej definicji mowy o zwierzętach. Humanitarny – znaczy ludzki, a to ostatnie słowo pojawia się wielokrotnie na kartach książki. Narratorka odbiera niektórym ludziom prawo do nazwy „Istota ludzka”, ale jednocześnie domaga się „ludzkiego” traktowania zwierząt. 

Dokąd prowadzi opatrzne rozumienie humanizmu? Jak się okazuje do zbrodni. Autorka najwyraźniej „sprzyja” swojej bohaterce i ostatecznie „usprawiedliwia” jej zbrodnie.   Tokarczuk w taki sposób buduje główną postać swojej opowieści, aby wydała się ona czytelnikowi miłą, starszą panią, obnażającą hipokryzję otaczającą ją świata. Jednak trudno nie dostrzec w pani Duszejko hipokrytki – zaślepionej własną ideologią i nie przyjmującej innego sposobu myślenia. Narracja pierwszoosobowa, bezpieczna dla autorki (w końcu zawsze można się odciąć od „poglądów” bohaterki), nie zwalnia jednak Tokarczuk od odpowiedzialności za usprawiedliwienie jej zbrodni. W zakończeniu książki oczekiwałbym jakieś refleksji, choćby ze strony pani Duszejko jako narratorki tej opowieści, nad popełnionym przez nią złem. Ale próżne było moje oczekiwanie – większe raczej zniesmaczenie – że morderca unika kary, a na dodatek nie widzi niczego złego w popełnionych przez siebie czynach.

Czytelnik może ulec „urokowi” pani Duszejko i nie zauważyć usprawiedliwienia przez Tokarczuk zbrodni dokonanych przez „miłą, starszą panią”. Nie rozumiem jednak jak można stawiać na równi zastrzelenie przez myśliwych dwóch psów główniej bohaterki, z zemstą jaką właścicielka „ofiar” zgotowała trzem myśliwym. A na dodatek postępowanie pani Janiny nie tylko nie spotyka się z naganą ze strony jej przyjaciół, ale wręcz z pomocą w ukryciu sprawcy. Bohaterka nie okazuje żadnej skruchy, żadnej refleksji, że dokonała rzeczy najokrutniejszej (w moim odczuciu rzeczy znaczne gorszej niż zastrzelenie dwóch psów). Czy można tak bezrefleksyjnie przejść nad dokonaną z premedytacją zbrodnią? Jak się okazuje, można. I oto jest właśnie nasz współczesny „humanitaryzm”.     

 

 

Marcin Cyrulski

Recenzja ukończona 20I 2012 roku

po spotkaniu DKK w Konstantynowie Łódzkim (dn. 16 XI 2012)

Prowadź swój pług przez kości umarłych - Olga Tokarczuk

Zbrodnia usprawiedliwiona

Recenzja książki Olgi Tokarczuk pt. Prowadź swój pług przez kości umarłych

 

Większość uczestników (uczestniczek) DKK działającego przy bibliotece w Konstantynowie Łódzkim uznała książkę Olgi Tokarczuk za interesującą, dobrze napisaną, prezentującą ważne kwestie „inności” i „odmienności” w polskim społeczeństwie. Większość. Zdecydowanie bowiem odcinam się od powyższych opinii.

Ni to baśń (jak na początku sądziłem), ni thriller (jak chce wydawca), ni przypowieść o człowieku, a już z pewnością nie jest to kryminał (jak chcieliby niektórzy krytycy). Czytając książkę wcale nie liczyłem bowiem na rozwiązanie zagadki tajemniczych zbrodni, nie oczekiwałem odkrycia „sprawcy” morderstw na Komendancie, Alojzym Wnętrzaku, Prezesie i Proboszczu. Zresztą słaba z Tokarczuk pisarka kryminałów, bo brak jej logiki wywodu (bowiem jak morderca możne zabić człowieka i nie pozostawić własnych śladów na śniegu).

Myślałem, że choć język uratuje tę książkę, ale zamiast tego mamy do czynienia z pisaniem prostym i banalnym, przeładowanym astrologicznymi wtrętami, które niewiele mówią „laikowi” (raczej nabijają strony). Książka stała się również dla autorki „amboną”, z której można „dokopać” polskiej religijności i katolicyzmowi, ale pozostawiam ten wątek, bo nie on jest dla mnie najważniejszy.  

Od samego początku książka nie robiła więc na mnie dobrego wrażenia. Główna bohaterka – Janina Duszejko – obrończyni zwierząt i fanatyczka astrologii irytowała mnie radykalizmem swoich poglądów i ekoterroryzmem (jak wtedy gdy próbuje przerwać polowanie). Domagając się „humanitaryzmu” w stosunku do zwierząt (choć słowo to nie pada bezpośrednio w książce) z pewnością nie ma pojęcia co, to słowo oznacza i interpretuje je na opak. Uczłowiecza zwierzęta, ale już nie każdego człowieka uznaje za „ludzką Istotę” (jak w przypadku Wielkiej Stopy czy hodowcy lisów). Postawienie dobra zwierząt na pierwszym miejscu, ponad dobrem człowieka, jest przecież całkowitym zaprzeczeniem humanitaryzmu (jeśli rozumie się znaczenie powyższego rzeczownika). Słownik języka polskiego W. Doroszewskiego podaje taką oto definicję: humanitaryzm jest to „uznawanie za najwyższą wartość dobra człowieka, godności ludzkiej, głoszenie równości i braterstwa między ludźmi”. Natomiast przymiotnik humanitarny oznacza „postępującego zgodnie z zasadami humanitaryzmu, z myślą o godności i potrzebach człowieka, mającego na celu jego dobro”. Nie ma w tej definicji mowy o zwierzętach. Humanitarny – znaczy ludzki, a to ostatnie słowo pojawia się wielokrotnie na kartach książki. Narratorka odbiera niektórym ludziom prawo do nazwy „Istota ludzka”, ale jednocześnie domaga się „ludzkiego” traktowania zwierząt. 

Dokąd prowadzi opatrzne rozumienie humanizmu? Jak się okazuje do zbrodni. Autorka najwyraźniej „sprzyja” swojej bohaterce i ostatecznie „usprawiedliwia” jej zbrodnie.   Tokarczuk w taki sposób buduje główną postać swojej opowieści, aby wydała się ona czytelnikowi miłą, starszą panią, obnażającą hipokryzję otaczającą ją świata. Jednak trudno nie dostrzec w pani Duszejko hipokrytki – zaślepionej własną ideologią i nie przyjmującej innego sposobu myślenia. Narracja pierwszoosobowa, bezpieczna dla autorki (w końcu zawsze można się odciąć od „poglądów” bohaterki), nie zwalnia jednak Tokarczuk od odpowiedzialności za usprawiedliwienie jej zbrodni. W zakończeniu książki oczekiwałbym jakieś refleksji, choćby ze strony pani Duszejko jako narratorki tej opowieści, nad popełnionym przez nią złem. Ale próżne było moje oczekiwanie – większe raczej zniesmaczenie – że morderca unika kary, a na dodatek nie widzi niczego złego w popełnionych przez siebie czynach.

Czytelnik może ulec „urokowi” pani Duszejko i nie zauważyć usprawiedliwienia przez Tokarczuk zbrodni dokonanych przez „miłą, starszą panią”. Nie rozumiem jednak jak można stawiać na równi zastrzelenie przez myśliwych dwóch psów główniej bohaterki, z zemstą jaką właścicielka „ofiar” zgotowała trzem myśliwym. A na dodatek postępowanie pani Janiny nie tylko nie spotyka się z naganą ze strony jej przyjaciół, ale wręcz z pomocą w ukryciu sprawcy. Bohaterka nie okazuje żadnej skruchy, żadnej refleksji, że dokonała rzeczy najokrutniejszej (w moim odczuciu rzeczy znaczne gorszej niż zastrzelenie dwóch psów). Czy można tak bezrefleksyjnie przejść nad dokonaną z premedytacją zbrodnią? Jak się okazuje, można. I oto jest właśnie nasz współczesny „humanitaryzm”.     

 

 

Marcin Cyrulski

Recenzja ukończona 20I 2012 roku

po spotkaniu DKK w Konstantynowie Łódzkim (dn. 16 XI 2012)

 

Tektonika uczuć-Erich a Emmanuela Schmitta

Tektonika uczuć –błyskotliwy, pełen ciągłego napięcia dramat

Erich a Emmanuela Schmitta. To laboratoryjna, jak się ktoś wyraził, analiza mechanizmów manipulacji. Ta niewielka objętościowo książka ukazuje skomplikowane relacje, jakie zachodzą w związku kobiety i mężczyzny, w którym miłość odgrywa najważniejszą rolę. Zaskakujące wydarzenia i wyznania bohaterów raz za razem wzniecają fale ciekawości. Richard i Diane są w sobie szaleńczo zakochani i wkrótce zamierzają się pobrać. Chociaż... może nie tak szaleńczo, jak się wydaje. A z tym ślubem to też nic pewnego... Tak naprawdę, to myślą o rozstaniu. Czego oni właściwie chcą? Między dwojgiem bohaterów toczy się nieustanna gra. Gra miłości, tłamszonej zazdrości i skrywanej dumy. Staje się to przyczyną wielu intryg, aluzji i podtekstów i dramatycznego końca. Eric-Emmanuel Schmitt z wykształcenia filozof pierwszą swoją powieść napisał w wieku 11 lat. Na świecie jest jednak znany głównie jako twórca teatralny. Stąd też „Tektonika uczuć” zaskakuje nie tylko treścią, ale również formą. Została, bowiem napisana w konwencji sztuki teatralnej – z podziałem na role i opisem scenografii, w której pojawiają się bohaterowie książki.
Dramat Schmitta trzyma w napięciu od początku do samego końca. Niesamowite zwroty akcji, a przede wszystkim bardzo interesujący obraz zmieniających się jak w kalejdoskopie ludzkich zachowań, reakcji w zależności od sytuacji, w której się znajdują, nakreślają ciekawy psychologicznie porter człowieka. Książka ta to błyskotliwa wiwisekcja ludzkich dusz.
Schmitt kolejny raz pokazuje, że najsilniejszych uczuć nie można od siebie odróżnić i wszyscy bez wyjątku nosimy jakieś maski.
Literacka perełka autora "Małych zbrodni małżeńskich".

„Pozłacana rybka” Barbary Kosmowskiej

„Pozłacana rybka” Barbary Kosmowskiej, która ukazała się nakładem wydawnictwa Stentor,  to książka skierowana jest głównie do młodzieży. Nie znaczy to jednak, że nie mogą przeczytać jej dorośli. Barbara Kosmowska to pisarka popularna nie tylko wśród nastolatek i dzieci, z powodzeniem pisze również pozycje dla dorosłych.

Wielowątkowość akcji tej książki, umieszczona we współczesnych realiach życia, dużo dialogów, elementy pamiętnika, określone jako „listy do samej siebie” to elementy, które wyróżniają „Pozłacaną rybkę” spośród innych książek.

Powieść w sposób bardzo przystępny i przemyślany ukazuje realne problemy współczesnej młodzieży. Autorka utożsamia się z nastolatką/ami? i porusza np., problem anoreksji wśród młodych dziewcząt, widziany oczyma rówieśniczek chorej dziewczyny. Inny, poruszający wątek w utworze, to wykańczająca choroba i w rezultacie śmierć brata Alicji-  głównej bohaterki. Fryderyk- bo o nim mowa jest dzieckiem niezwykle dojrzałym, jak na swój wiek. Zdaje sobie sprawę ze swojej choroby i w pewnym momencie to on zajmuje się pocieszaniem rodziców i siostry. Stara się ich przekonać, że śmierć to nic strasznego i jak najlepiej wykorzystać resztę czasu, która mu została.

 Kosmowska świetnie ukazuje uczucia samej  Alicji, jej sposób przeżywania i reagowania na problemy. Razem z nią przeżywamy pierwszą miłość, rozwód rodziców, chorobę i śmierć brata.  Możemy obserwować jej kontakty z matką i drugą rodziną ojca, do której początkowo odnosi się z dużą rezerwą. Pojawiające się problemy powodują, że Alicja szybko dojrzewa, by stawić czoła trudnościom i  stać się oparciem dla innych.

Barbara Kosmowska należy do grona pisarek, które przed napisaniem książki, zbierają informacje, wchodzą w środowisko, które zamierzają opisać, dzięki czemu dokładnie wiedzą o czym piszą. Takie książki są nie tylko ciekawe, ale przede wszystkim wiarygodne, a to zwiększa ich atrakcyjność i podnosi wartość.

Autorka nie ucieka przed trudnymi, ale jakże ważnymi problemami współczesnego życia. Zmusza do refleksji i zatrzymania się na chwilę.

 

Z opinii młodych klubowiczek DKK:

„Książka została napisana językiem zrozumiałym dla czytelników. Czytało się ją bardzo dobrze. Skłania do głębszych refleksji na temat życia.”

„ Powieść ta jest niezwykle wzruszająca i ciekawa. Autorka dostrzega to, co najważniejsze- problemy współczesnej młodzieży. Książka ta zawiera dużo mądrych i cennych rad życiowych. Powieść można czytać w każdym wieku.”

 

Telefrenia-Edwarda Redlińskiego

 

Andrzej K., pięćdziesięciolatek, choć wykształcony, pracuje w "dziupli" z gazetami i pożera kolorową prasę. Jego była żona, niczym Alexis z "Dynastii", pławi się w bogactwie, a syn wydaje się uzależniony od telewizji. Nieoczekiwanie poznaje piękną farmaceutkę podobną do Catherine Deneuve i próbuje umówić się z nią na randkę. Ale prawdziwy przełom w jego życiu zdają się zapowiadać dopiero refleksje po odejściu Papieża. Czy w dzisiejszym świecie, zdominowanym przez agresywną telewizję, reklamy i tabloidy jest jeszcze miejsce na głębsze wartości i poszukiwanie prawdy? Redliński, z wielkim darem obserwacji i jedynym w swoim rodzaju poczuciem humoru, tworzy niezapomnianych bohaterów wpisanych w naszą zwariowaną codzienność, która jednak w końcu zależy od nas samych.

 

Edward Redliński ma świetne wyczucie gorącego tematu. Ma też zadziwiającą skłonność do rozbrajania bomb, które sam podrzuca. W "Krfotoku" (2000) żarliwie bronił stanu wojennego, ale bynajmniej nie zachęcił nas do przemyślenia na nowo polskich spraw z lat 1980-81. W "Transformejszen" (2002) sformułował radykalną krytykę przemian ustrojowych zainicjowanych w 1989 r., lecz o polskim kapitalizmie powiedział raptem tyle, że krzywdzi i ogłupia niewinnych ludzi.

 

Nie inaczej jest w najnowszym dziele Redlińskiego. Tym razem pisarz zajął się nabrzmiałym problemem, jakim jest uzależnienie od telewizji, gazet, internetu, reklam i innych form medialnych, które pustoszą umysł i duszę współczesnego człowieka. Ale zrobił coś jeszcze: ów nośny problem połączył z chorobą (co podpowiada sam tytuł powieści - "Telefrenia") i zindywidualizował. W aberrację osunął się narrator i główny bohater powieści. Chory człowiek opowiada o chorym świecie, a to znaczy, że my sami jesteśmy bezpieczni, że nie o nas ta bajka.

 

Kmicic, przybysz ze wsi, student politechniki, nie czytał książek, toteż nie wiedział, że jego imię i nazwisko jest literacko obciążone. Dowiedział się dopiero w chwili, kiedy bibliotekarka postanowiła go skojarzyć z Oleńką Billewiczówną, również studentką. Ich ślub tylko o kilka miesięcy wyprzedził premierę kinową "Potopu". I tak to się zaczęło - żona inżyniera Kmicica wystylizowała się na Małgorzatę Braunek, w swoim mężu chciała widzieć Daniela Olbrychskiego, ale Andrzej K. do szaleństwa był zakochany w Catherine Deneuve. Tych dwoje rozstało się także pod wpływem filmu - serialu "Dynastia". Żona inżyniera wcieliła się ponoć w zimną i wyrachowaną Alexis.

 

Pamiętajmy, że o tym wszystkim powiadamia bohater, który wszędzie widzi uzależnienie: synowi wmawia uzależnienie od telewizji i internetu, córce - od sportów ekstremalnych. Sam - jeszcze w latach 70. - był kinomaniakiem, potem po kilkanaście godzin na dobę oglądał telewizję, wreszcie wyrzucił telewizor, ale zaczął namiętnie czytać wszystkie ukazujące się u nas tabloidy i kolorowe magazyny, zwane w powieści "pleplotami". Łatwo mu to przyszło, ponieważ po upadku kombinatu budowlanego, w którym za PRL-u pracował, wziął robotę sprzedawcy w kiosku z gazetami.

 

Obszerna warstwa retrospekcyjna odsłaniająca biografię 55-letniego inżyniera wmontowana została w akcję powieściową, która obejmuje kilka miesięcy roku 2005 (od połowy lutego do połowy kwietnia). W tym czasie Kmicic ponownie zakocha się w Deneuve (w tej roli obsadzi pewną aptekarkę), pojawi się na mityngach, gdzie leczą się "anonimowi samobójcy", "anonimowi meteopaci" i inni uzależnieni, a nade wszystko wespół z synem Karolem weźmie udział - rzecz jasna jako konsument - w wielkim medialnym spektaklu związanym z agonią, śmiercią i pogrzebem Jana Pawła II.

 

Fragmenty, w których nieszczęsny inżynier i jego syn wsłuchują się w komunikaty o zdrowiu Papieża, a następnie próbują się włączyć w ogólnonarodową żałobę, są nie tylko błyskotliwe, ale i na swój sposób bezwzględne.

 

Po pierwsze, Redliński ustami swojego bohatera zadaje fundamentalne pytanie: "Czy to się dzieje naprawdę?". Andrzej K. żył dotąd życiem gwiazd, o którym donoszą pisma brukowe, czuł się szczęśliwy tylko w świecie całkowicie wykreowanym przez media. Czy śmierć Papieża należy do tego samego porządku? - pyta nieco prowokacyjnie autor "Telefrenii".

 

Po drugie, Redliński kwestionuje dzieło wielkiej przemiany duchowej, jaka rzekomo dokonała się w Polsce w kwietniu ubiegłego roku. Najbardziej prowokacyjną sceną jest ta, kiedy to obaj Kimicice zaraz po komunikacie o śmierci Papieża udają się na nocną mszę. Nie trafiają tam jednak, ponieważ po drodze spotykają menela, który naciąga ich na wspólną wódkę w krzakach i modlitwę. Nieco później dowiadujemy się, że młody Kmicic, playboy i hedonista, postanowił wstąpić do zakonu dominikanów.

 

W finale powieści mamy do czynienia z wielce efektowną zmyłką. Otóż Andrzej K. chce się przebudzić. W tym celu przyjeżdża na wieś, do miejsca, z którego ongiś wyruszył do Warszawy. Wcześniej każdy napotkany przez niego człowiek nosił nazwisko którejś z gwiazd filmu lub estrady - teraz wśród swoich, rodziców i sąsiadów, już tak nie jest. Wydaje się, że życie wróciło do normy, a bohater zostanie ocalony. Nic z tego - odezwała się mania prześladowcza. Kmicic widzi szatana, najczęściej jako bestię wcieloną w psa. Rzecz kończy się groteskowym pojedynkiem z bestią, który błyskawicznie zostanie przekształcony w "klasyczny niuz": człowiek zagryzł psa.

 

Niestety, ta szalenie dowcipna powieść poniekąd sama się unieważnia. Raz - poprzez kostium choroby. Czytając "Telefrenię", powiemy: "To się zdarza, niektórzy przesadzają z oglądaniem filmów lub czytaniem brukowców. Sami sobie winni". Dwa - za sprawą wszędobylskiego żywiołu satyry i zgrywy. To tylko karykatura, zbiór żarcików, któżby się przejmował.





 

 

 

Statystyki działalności

Wykaz zakupionych ksiażek

Jak założyć lub dołączyć?

KONTAKT

Koordynatorkami wojewódzkimi DKK są:
Danuta Wachulak i Dorota Jankowska
(Dział Metodyki, Analiz i Szkoleń WBP w Łodzi).

tel. 42 663 03 53
42 63 768 35

adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Deklaracja dostępności

2011 WiMBP w Łodzi