Angela Lambert "Przegrane życie Ewy Braun"
Napisano ponad siedemset biografii Adolfa Hitlera, ale opis życia Ewy Braun był pomijany, znane fakty z jej życia można by ująć w jednym rozdziale. "Przegrane życie Ewy Braun" A.Lambert to dopiero druga w języku angielskim, a pierwsza napisana przez osobę tej samej płci biografia kochanki Hitlera. Dostajemy oto książkę, która napisana jest rzetelnie, poparta dokumentami historycznymi. Autorka odbyła wiele rozmów z ostatnią żyjacą krewną Ewy Braun, przestudiowała dokładnie dotychczasową literaturę, filmy, wywiady i wspomnienia. Odbyła szereg podróży, oglądając miejsca gdzie Ewa bywała, mieszkała. Wszystko to poparte mamy rozbudowanymi przypisami, które są nie mniej ciekawe niż treść główna książki. Jedyne co można by zarzucić autorce, to zbyt szczegółowe wtrącenia o życiu jej matki. Lambert tłumaczy, że zarówno Ewa, jak i jej mama urodziły się w tym samym czasie, dorastały w tych samych okolicznościach, które ukształtowały ich światopogląd i wspomnienia matki pozwalały jej poznać Ewę. Jest zrozumiałe, że autorka ma do tematu osobisty stosunek, jednak opis życia jej rodziny wprowadza chaos i natłok informacji. Jednakże przyznać należy, że książkę czyta się bardzo dobrze, choć długo ze względu na jej objętość. Lambert pisze przede wszystkim jako kobieta o kobiecie. Stara się dość dokładnie zarysować tło obyczajowe i pozycję kobiet w społeczeństwie niemieckim przełomu XIX i XX wieku, a także po pierwszej wojnie światowej. Opisuje funkcjonowanie niemieckiej rodziny, a przede wszystkim miejsce dziewcząt w takiej rodzinie. Ukazując tło historyczne przedstawia nam świat, w jakim przyszło żyć Ewie Braun. Czytając tę książkę mam wrażenie, że pełna jest sprzeczności, ale tak to już jest, że każdy człowiek odbiera indywidualnie jakieś zdarzenia czy osoby i później te wspomnienia są u każdego inne. Dlatego też mamy takie cytaty jak: "...Hitler miał ogromny czar. Był znacznie, znacznie bardziej inteligentny, niż większość ludzi jest gotowa przyznać. Był wyjątkowo inteligentnym człowiekiem i jednocześnie potworem", a dalej " Większość z nich odzwierciedla ordynarność i łatwowierność, dogmatyzm, histerię, trywialność umysłu Hitlera" czy " Mimo coraz wyraźniejszych dowodów na jego irracjonalne postępowanie i brak zdolności do dowodzenia wojną, Hitler ignorował rady swoich generałów, przekonany, że tylko pod jego dowództwem Trzecia Rzesza może zatriumfować". Mieszane uczucia wzbudza także sama Ewa, jaka była naprawdę? Jedni wspominali ją jako głupią, próżną, naiwną, skoncentrowaną na swoim wyglądzie. Ale były też głosy mówiące o niej jako o dobrej kobiecie. Czy rzeczywiście otoczona przepychem w Berghofie nie miała pojęcia co dzieje się na świecie i jakim potworem jest jej ukochany? Czy była głupia i naiwna czy przebiegła i inteligentna? Tego już się nie dowiemy. To co na pewno możemy stwierdzić to fakt, że Ewie Braun przydarzyło się nieszczęście pokochania Adolfa Hitlera, któremu podporządkowała całe swoje życie. Zrezygnowała z najcenniejszych swoich marzeń o małżeństwie, macierzyństwie, stworzeniu własnego ogniska domowego, a także z dumy i akceptacji swoich rodziców. Była nieszczęśliwa, samotna, czekająca nieustannie na choćby krótkie spotkanie z Hitlerem. Uświadomiła sobie, że nawet dyktatorzy potrzebują domowego ciepła i zapewniała mu je. Całe jej życie miało jeden cel - sprawić Hitlerowi przyjemność. A co dostała od niego? Poniżenie, brak szacunku otoczenia, spotkania z ukochanym jedynie w tajemnicy.Swoje psy lepiej traktował niż ją. Dopiero na ostatnie 36 godzin swojego życia została żoną, wreszcie doceniona, ale Hitler i to umniejszył ,zapisując w testamencie swoją decyzję o ślubie z Ewą nie przyznaje się do miłości, a jedynie do prawdziwej przyjaźni i skoro taka jest jej wola, to umrze z nim jako jego żona. A po ślubie, gdy Ewa była głęboko usatysfakcjonowana kiedy zwracano się do niej "Frau Hitler", jej mąż nadal zwracał się do niej "Fraulein Braun". Nawet tyle nie chciał dla niej zrobić. Książka Lambert wyzwala w czytelniku wiele przemysleń. Choć główną bohaterką jest Ewa Braun, dużo informacji dostajemy na temat samego Hitlera, bo nie sposób opisać życia Ewy bez historii Hitlera. A poznajemy go jako hipokrytę, który co innego narzucał i wymagał od narodu niemieckiego, a sam co innego robił. Obawiał się intymnych związków z kobietami, lękał ojcostwa, był chorowity, bał się wystawiać swoje słabowite ciało na promienie słoneczne, choć szerzył się kult zdrowego, wysportowanego obywatela Trzeciej Rzeszy. To obraz żałosnego, słabego człowieka, ckliwego miłośnika psów, który chętnie ogladał szmirowate filmy i mimo swoich okrucieństw, uwielbiał pochlebstwa i rozpieszczanie oraz przytulne wieczory w Berghofie w otoczeniu swoich przyjaciół, choć w prywatnych okolicznościach charyzma go opuszczała i zamiast trzymać gości pod swym urokiem, zanudzał ich.
Ewa Braun zaplątała się w dziwny, chory związek, ale nie wyobrażała sobie życia bez Hitlera, bo kochała go szczerze i z determinacją i zapłaciła za to swoim życiem.
Podsumowując: książkę "Przegrane życie Ewy Braun" na prawdę warto przeczytać. To praca historyczna, którą czyta się jak powieść, dobrze udokumentowana, z drugiej strony pokazujaca czytelnikowi przebieg prac nad gromadzeniem materiału, opisując wizyty w archiwach. Przypomina dziennikarstwo historyczne czy dziennikarstwo śledcze: wywiady, rozmowy, zwiedzanie miejsc i ogladanie budynków, w których przebywała Ewa Braun. Ale jest to przede wszystkim, na tle historii Niemiec i Europy, opisany rozwijający się związek dwojga ludzi i historia kobiety, która przez swą ogromna miłość przegrała życie.
