"Lala" Jacka Dehnela

"Lala" Jacka Dehnela to rzeczywiście książka niezwykła. Decyduje o tym znany ogólnie fakt, że biografią swojej sędziwej babci zainteresował się bardzo młody wnuk.

Początkowo książkę czyta się jak typową biografię, zresztą biografię fascynującą poprzez szalenie barwną postać bohaterki.
Jej życie oraz bliskich jej osób opisane jest raczej poprzez kolejne anegdoty.Nie ma tu typowej chronologii. Czytelnik podąża za kapryyśnym tokiem opowieści babci spisywanej przez wnuka.

Z czasem opowiadającym staje się sam wnuk, który lepiej pamięta pewne zdarzenia niż starzejąca się babcia.
 I to jest optymistyczne w całej książce- pamięć o historii rodziny nie przeminęła, ktoś ją zapamiętał, żeby przekazać innym, a nawet w końcu zapisał. Pochodząca z rodziny ziemiańskiej Lala opowiada anegdoty oddające atmosferę życia, które odeszło już w przeszłość. Znajdziemy tam opis dworu a więc jego właścicieli, służby, licznych gości i odwiedzającej dworek rodziny.

Sporo tu także wiadomości na temat stosunku dwór-wieś. Te informacje burzą  zakorzenione mocno stereotypy dzielące ówczesnych mieszkańców wsi na znienawidzonych krwiopijców ( mieszkańców dworu) i wykorzystywanych bezlitośnie chłopów. To wszystko bardzo ciekawie kształtuje się na tle zmieniających się warunków geopolitycznych.

W czasie okupacji we dworze stacjonują Niemcy i warto przyjrzeć się relacjom między nimi a właścicielami dworu. Te relacje także dalekie są od znanych stereotypów. Potem przychodzi Polska Ludowa, a z nią nowe problemy, rodzina jednak musi przetrwać a z nią tradycja, pamięć, wiedza  
i kultura. W nurt narracji autor coraz częściej wplata opowieści o dzisiejszym życiu swojej babci-staruszki.

Staje się to bardzo ważne w momencie, kiedy obserwujemy jej powolne odchodzenie. Jej wnuk występuje w roli pielęgniarki, a jego cierpliwość jest często wystawiona na próbę.

Wtedy pada pytanie czy ma do czynienia z tą samą osobą, o której tak barwnie opowiadał, relacjonując jej romanse, sytuacje w których wykazała się przed laty wielką odwagą i zaradnością...
     

Marcin Filipowicz
Moderator DKK przy MBP Łódź-Polesie FB nr 15