Recenzje czytelników klubów DKK

Recenzja powieści Agaty Romaniuk „Proste równoległe”

Szczegóły

Kategoria: Recenzje

Utworzono: poniedziałek, 09, styczeń 2023 12:17

Wiesława Kruszek

„Proste równoległe” to powieść o wybitnej skrzypaczce Wandzie Krajewskiej i jej uczennicy Marcie Rychter. Autorka przybliża nam ich losy, wybierając poszczególne daty - miesiące i lata. Zaczynamy od marca 1993 roku, wędrówka czytelnika nie jest jednak zgodna z chronologią zdarzeń. Gdyby uporządkować daty, mielibyśmy zakres czasowy od marca 1953 roku do stycznia 2002 roku.

Te „skoki czasowe” nie przeszkadzają w czytaniu, może wymagają tylko bardziej uważnego śledzenia toku akcji powieści, która wszystkim klubowiczkom bardzo się podobała. Chwalono osadzenie zdarzeń w istotnych dla historii naszego kraju momentach, mających istotny wpływ na życie bohaterek. W przypadku Wandy Krajewskiej to m.in. śmierć Stalina, wydarzenia marca 1968 roku, stan wojenny. Z kolei życie Marty wyznaczają zmiany dokonujące się po 1989 roku. Podkreślano pięknie zaznaczoną obecność muzyki w książce. Autorka prawie na każdej stronie daje okazję „słuchania” utworów Wieniawskiego, Chopina, Sibeliusa, Czajkowskiego, wprowadza w niuanse różnych wykonań tego samego utworu. Pisze też o prowadzeniu smyczka, o żmudnych ćwiczeniach gam i pasaży na skrzypcach. Okazuje się to bardzo ciekawe, nawet dla laików, na pewno nie nudzi.

Sporo uwagi poświęciłyśmy też w naszej dyskusji sprawom związanym z życiem prywatnym Wandy i Marty. Obie są bardzo utalentowane, ale muzyka wymaga od nich wyłączności. Sprawy osobiste, rodzinne, kwestie uczuć muszą odejść na dalszy plan. Czy bohaterki podporządkują się takim wymogom? Czy Marta, zafascynowana swoją nauczycielką, zdecyduje się iść jej śladami, czy może spróbuje przeciwstawić się jej, poszukując własnej drogi? Te pytania, i wiele innych, towarzyszą lekturze „Prostych równoległych”.

Tytuł ten wydał nam się ciekawy i trafny. Zwróciłyśmy uwagę na scenę wspólnej gry obu skrzypaczek. Wykonują „Scherzo – Tarantellę” Wieniawskiego i Marta, bo to ona głównie jest narratorką w powieści, stwierdza: „poruszamy się po dwóch równoległych, a jednak osobnych, odmiennych torach”. Wcześniej Wacław Bełza, mąż Wandy, powie też: „Ty chcesz ją pchnąć swoją ścieżką, żeby żyła twoim życiem, równoległym, ale lepszym”. Z pewnością Krajewska chce jak najlepiej dla swojej uczennicy. Pytanie jednak, czy Marta wolałaby jednak iść swoją własną drogą. Jaka to będzie droga? Jakich wyborów trzeba będzie dokonać? Jak radzić sobie z poczuciem straty? To kolejne pytania, przed którymi stają bohaterki; to znów temat do ogólnych rozważań dotyczących spraw kariery i rodziny w życiu kobiet.

„Proste równoległe” dostarczyły nam wielu ciekawych przeżyć czytelniczych i stały się dobrym tematem do ożywionej dyskusji. Zgodnie polecamy tę powieść. Warto też posłuchać rozmowy Michała Nogasia z Agatą Romaniuk z 23.04.2022 roku w „Książkach. Magazynie do słuchania”.

Wiesława Kruszek – Dyskusyjny Klub Książki przy Powiatowej Bibliotece Publicznej
w Sieradzu